Als we internet mogen geloven, dan zei de Ierse schrijver Oscar Wilde ooit: “Ik heb een eenvoudige smaak. Ik ben altijd tevreden met het beste.” Ik moet eraan denken, als de Permanente Wedstrijd Commissie tijdens de Nederlandse Kampioenschappen BakkersVakWedstrijden vertelt, dat de kwaliteit van de producten hoger is dan in 2021.
Dat is wel waar het om draait. Moet je prijs omhoog, dan moet je prestatie omhoog. Of zoals een bakker zei: “Dan moet de kwaliteit, smaak, uitstraling, ja alles beter.” Ik schreef er al eerder over: T = P-V, de Tevredenheid van je klant is het verschil tussen jouw Prestatie en de Verwachting van je klant.
Veerman vindt dat de bal altijd bij de ondernemer zelf ligt
Het past bij het verhaal van oud-minister Cees Veerman, die ik op de dag na de NK tegen boeren hoor zeggen dat ze niet op de landelijke overheid moeten wachten. Volgens hem (of wil ik dat zo horen?) heb je als mkb-er van de landelijke overheid weinig te verwachten. Daar weet je als bakker alles van. Veerman, zelf boer, vindt dat de bal altijd bij de ondernemer zelf ligt. Ook als alles tegenzit. Lokaal en regionaal samenwerken kan overigens helpen. Lokale of regionale overheidssteun lukt dan ook nog wel eens.
Kun je niet meer boeren (of bakken) waar je zit? Dan moet je boeren (of bakken) waar dat wel kan. Talloze boeren deden dat in de laatste 75 jaar. Ze ‘emigreerden’ van Brabant en Zeeland naar Groningen en het huidige Flevoland. Of, zoals nog regelmatig gebeurt, naar Denemarken en Canada. Terwijl ik naar Veerman luister, realiseer ik me hoe weinig bakkers ver van hun geboorteplaats bakken.
De innovatieprijs op de Nederlandse Kampioenschappen werd uitgereikt aan zo’n bakker. Echte Bakker van der Veer verhuisde van Friesland naar Gelderland. Ik deed met een omweg hetzelfde. Gelukkig voor mij won Van der Veer ook de prijs voor het beste suikerbrood.
Staat je leven als bakker al niet bijna drie jaar op zijn kop?
Natuurlijk realiseer ik me dat schrijven over emigreren vele malen makkelijker is dan doen. Het is een rigoureuze keuze die je leven op zijn kop zet. Maar staat je leven als bakker al niet bijna drie jaar op zijn kop? Dat blijft ook nog wel even zo. FNV heeft een – volgens hen – ‘matige’ looneis bepaald van 14,3%. Dat is evenveel als de inflatie in oktober. Met de loonkosten als belangrijkste post in de exploitatie van een ambachtelijke bakker heb je weinig opties: Of je gooit je roer rigoureus om óf je gaat emigreren óf je kiest voor die eenvoudige smaak van Oscar Wilde: De beste. Om met de zonen van Veerman te spreken: “Het leven bestaat uit denken, durven en doen”.
Foto: Tommy van Kessel via Unsplash